Als je met plezier en zelfvertrouwen wilt fotograferen is het belangrijk dat je de Camera Sutra beheerst! Dat wil zeggen dat je alle standen van je camera kent en ze in de juiste situatie kunt inzetten.
Onlangs sprak ik Joke. Zij had echt geen idee van die Camera Sutra! “Vroeger had je maar twee standen: wolkje en zonnetje. Wolkje voor bewolkt weer, zonnetje voor zonnig weer. Al die standen van tegenwoordig, ik begrijp er niks van. Mijn camera staat nu zo ingesteld dat ik hem altijd meteen kan gebruiken als ik hem aanzet.”
Paniek
Joke had een paar maanden daarvoor een enorm probleem gehad: haar camera stond niet meer in haar favoriete stand. De enige stand die ze ooit gebruikt had en waar ze goed mee uit de voeten kon. Maar nu kon ze er helemaal niks meer mee. En dat was nog niet het ergste. Ze zou die week een lange cruise gaan maken en die camera móest natuurlijk mee.
Ten einde raad is ze naar de fotowinkel gegaan waar ze de camera had gekocht. Daar kregen ze het voor elkaar de camera weer zo in te stellen dat onze cruiseganger er weer mee uit de voeten kon. En de oplossing bleek verrassend simpel.
Wat was er uiteindelijk aan de hand? Het instelwieltje van de camera was op de een of andere manier in de M-stand terecht gekomen. En daarmee veranderde voor Joke de camera ineens van haar beste maatje in haar meest gevreesde vijand! Ze herkende niks meer van wat ze zag en geen enkele foto lukte.
Het gezicht van Joke klaarde meteen op toen de mensen in de fotowinkel de camera op die AUTO-stand zetten. Dát herkende ze! Joke had haar beste maatje weer terug.
Niemand koopt natuurlijk een camera om er een gevreesde vijand bij te krijgen. Dus:
Verdiep je in de Camera Sutra!
In de Camera Sutra vind je vijf standen
- de automatische stand (AUTO)
- de programstand (P)
- de diafragmavoorkeuzestand (A, Av)
- de sluitertijdvoorkeuzestand (S, T, Tv)
- de manuele stand (M)
De automatische stand
Tja, de naam zegt het al: alles gaat autmatisch, je hoeft alleen nog maar het lenskapje van je lens te halen, een compositie te maken en op het knopje te drukken.
Boem! Foto. En nog goed belicht ook. Superhandig.
Het nadeel is dat je hier op de belichting bijna geen enkele invloed kunt uitoefenen. Alleen door een bepaald focuspunt te kiezen kun je je camera dwingen de belichting aan te passen aan dat punt.
De enige creatieve keuze die je daarnaast nog hebt is het maken van een mooie compositie.
Voor de meeste fotografen is dit de go-to stand. Niks mis mee! Tenzij je écht eigen creatieve keuzes wilt maken.
Dus:
- echt iets voor Joke!
- handig voor snapshots
- de belichting is altijd goed
- je mist hét moment nooit omdat je je camera nog goed moet instellen!
- je kunt bijna geen eigen creatieve keuzes maken
- je hebt maar een héle beperkte invloed op je belichting
De P-stand
De P-stand lijkt heel erg op de automatische stand, maar geeft je iets meer ruimte om creatieve keuzes te maken.
In de P-stand kiest je camera een diafragma/sluitertijdcombinatie die een goede belichting oplevert. Het verschil met de automatische stand is echter dat je zelf kunt beïnvloeden welke combinatie dat is.
Door aan het instelwieltje te draaien kun je ervoor zorgen dat je camera een combinatie maakt met het door jou gewenste diafragma of de door jou gewenste sluitertijd.
Met het instelwieltje scroll je eigenlijk door alle mogelijke diafragma/sluitertijdcombinaties die volgens je camera een goede belichting opleveren.
Vanaf de P-stand krijg je er van je camera meteen een interessante optie bij: belichtingscompensatie. Daarmee kun je je camera dwingen om onder of over te belichten.
Ook een extraatje vanaf de P-stand: je kunt je ISO-waarde zelf bepalen.
Dit alles maakt de P-stand een populaire stand voor veel fotografen.
Dus:
- handig voor snapshots
- toch zou Joke hier zenuwachtig van worden
- veel ruimte voor creatieve keuzes
- veel invloed op de belichting mogelijk
- maar wel veel handelingen nodig voor meer creativiteit
De diafragmavoorkeuzestand
In deze stand bepaal je als fotograaf zelf het diafragma. Je camera kiest er een sluitertijd bij die een goede belichting oplevert.
De diafragmavoorkeuzestand zie je op je camera meestal terug als de A- of Av-stand.
De grootte van het diafragma heeft niet alleen invloed op de belichting. Het gekozen diafragma beïnvloedt ook de scherptediepte in je beeld, de scherpte van je lens en de mate van lensfouten zoals vignettering.
Vooral vanwege de scherptediepte bepaal je als fotograaf graag zelf de grootte van het diafragma. Hiermee kun je de mate van onscherpte in de achtergrond beïnvloeden.
In combinatie met de mogelijkheid van belichtingscompensatie heb je in deze stand heel veel ruimte voor creativiteit. De diafragmavoorkeuzestand is erg populair bij portretfotografen die hun model tegen een onscherpe achtergrond willen fotograferen.
Dus:
- veel ruimte voor creativiteit
- je gekozen diafragma beïnvloedt het beeld
- nog steeds geschikt voor snapshots
- veel gebruikt in portretfotografie
De sluitertijdvoorkeuzestand
In deze stand bepaal je als fotograaf zelf de sluitertijd. Je camera kiest er een diafragma bij dat een goede belichting oplevert.
De sluitertijdvoorkeuzestand vind je op je camera meestal terug als de S-, de T- of de Tv-stand.
De grootte van de sluitertijd heeft niet alleen invloed op de belichting. Met de gekozen sluitertijd kun je ervoor kiezen om beweging in je beeld toe te laten of juist te bevriezen.
Sportfotografen zullen deze stand gebruiken en een hele snelle sluitertijd kiezen. Zo bevriezen zij de beweging.
Lange sluitertijden kunnen weer interessant zijn voor “panning”, in combinatie met een flitser of voor andere creatieve toepassingen.
Hieronder zie je een portret dat ik schoot van Jules Deelder. De korte flits bevriest de beweging op het onderwerp, maar waar de flits niet komt laat de lange sluitertijd de beweging in het beeld juist toe. Hierdoor veroorzaakt de bewuste camerabeweging de lichtstrepen van de straatverlichting en voorbijgaand verkeer.
Dus:
- veel ruimte voor creativiteit
- je gekozen sluitertijd heeft invloed op beweging in je beeld
- nog steeds geschikt voor snapshots
- veel gebruikt in sportfotografie
De manuele stand
De M-stand is de heilige graal voor veel beginnende fotografen. Een stip aan de horizon: “als ik dát toch eens zou kunnen…”.
Maar (nog) niks voor Joke.
In de M-stand doet de camera vrijwel niets meer voor je. Diafragma en sluitertijd moet je helemaal zelf instellen. In de M-stand heb je volledige creatieve vrijheid in hoe je beeld eruit gaat zien.
Maar… je moet wel weten wat je moet doen! Ik schreef daar eerder een blog over.
Voor veel professionele fotografen is dit de meest gebruikte instelling. Omdat je heel verfijnd en los van elkaar een combinatie kunt instellen van diafragma en sluitertijd.
Het nadeel van de M-stand is dat je de belichtingsdriehoek moet kennen. Bovendien vergt het instellen van je belichting veel tijd.
Dus:
- Joke raakte hiervan in paniek
- niet geschikt voor snapshots
- volledige creatieve vrijheid
- kennis over de belichtingsdriehoek is noodzakelijk
- instellen kost veel tijd
En de ISO-waarde dan?
Ja, die is er ook nog. Maar die heb ik hier bewust nog niet genoemd. Veel camera’s hebben tegenwoordig de mogelijkheid om de ISO-waarde sowieso op automatisch te zetten. De link met de hierboven genoemde standen uit de Camera Sutra is er dan niet meer.
Hoe is het met Joke?
Joke heeft een fantastische cruise kunnen maken! En ze is dolblij met de meer dan 800 foto’s die ze in haar favoriete stand heeft kunnen schieten.
Gelukkig is ze wel zo verstandig geweest om zich aan te melden voor mijn gratis MiniZine, waarin ze nu tips als deze direct in haar mailbox ontvangt.
Wees als Joke. Abonneer je ook!
SCHIET & GENIET!
3 thoughts on “Beheers jij de volledige Camera Sutra?”
Comments are closed.